Sürdürülebilir finans nedir? Enstrümanları nelerdir?
Geleneksel finans, finans sektöründe finansal getiri ve risk takasına odaklanırken, sürdürülebilir finans çevre, toplum ve yönetişimin getirisine odaklanmaktadır. Sürdürülebilir finans, iklim, yeşil ve sosyal finansı bir araya getiren ve aynı zamanda kuruluşların uzun vadeli ekonomik sürdürülebilirliği ve içinde faaliyet gösterdikleri genel finansal sistemin istikrarı ile ilgili daha geniş hususlar da ekleyen finans olarak tanımlanmıştır. Sürdürülebilir finansın bu tanımlarının iki ortak noktası vardır; uzun vadeli yönelim ve sürdürülebilir finansman vurgusu yapmaktadır.
Sürdürülebilir finans, finans sektöründe yatırım kararları alırken çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) hususlarının dikkate alınması sürecini ifade eder. Öte yandan sürdürülebilir ekonomik faaliyetlere ve projelere daha uzun vadeli yatırımların desteklenmesini de kapsar.
Sürdürülebilir finans, Çevresel (Environmental), Sosyal (Social) ve Yönetişim (Governance) kavramlarının bileşiminden meydana gelmektedir. ESG teriminde yer alan üç boyutun her biri belirli alt konulardan oluşmaktadır.
Çevresel hususlar, iklim değişikliğini önleme, biyolojik çeşitliği koruma ve nesli tükenmekte olan türler için koruma altına alma gibi konulardır.
Sosyal hususlar başlığı altında, cinsiyet eşitsizliğini giderme, insan hakları, ırkçılıkla mücadele gibi konular yer almaktadır.
Yönetişim hususları ise yönetici tazminatı, firmanın yönetim kurulu yapısı gibi konuları içermektedir.
Sürdürülebilir finans, sürdürülebilir kalkınmanın finansmanına kanalize edilmektedir. Bu kapsamda yeni finansal araçlar geliştirilmektedir. Birleşmiş Milletlerin 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi kapsamında yatırımlar/projeler desteklenmektedir. Ancak finansal araçların yapısı, coğrafyaya ve yatırım hedeflerine göre değişebilir.
Sürdürülebilir finansal enstrümanlar; yeşil tahviller, sosyal ve sürdürülebilir tahviller, yeşil, sosyal ve sürdürülebilir sukuk, hisse senedi ve endeks fonlar, sürdürülebilirliğe bağlı krediler ve sürdürülebilirlik seküritizasyonlarıdır (menkulleştirme).
Sonuç olarak, finans sektörü sürdürülebilir kalkınma ve yeşil ekonomiye geçiş konusunda ön plana çıkmıştır. Bu alanda yapılacak yatırımlar ve projeler için büyük miktarda finansmana ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle “Sürdürülebilir Finans” kavramı önemli hale gelmiştir.