Vergi, Maliye, Ekonomi, Sosyal Güvenlik, Ticaret Hukuku Hakkındaki Herşey

Vergi

Bülent TAŞNazmi KARYAĞDI
Bülent TAŞ/ Nazmi KARYAĞDI
1411OKUNMA

Vergi Affı İle Sağlanan İmkânlar

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 sayılı Kanun 18.08.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kanunun kapsamı giren kamu alacakları

  • Vergiler, gecikme faizleri ve vergi ile ilgili cezalar
  • Sosyal Güvenlik Primleri, gecikme faizleri
  • Gümrük vergileri, gecikme faizleri ve ilgili idari para cezaları
  • Bazı idari para cezaları,
  • İdari ve adli para cezaları dışında Maliye Bakanlığı tahsil dairelerince tahsil edilen diğer alacaklar

Kanun,

  • kesinleşmiş vergi borcunu ödemeyenler veya ekonomik sıkıntıları nedeniyle ödeyemeyenler,
  • hakkında yapılan incelemeler sonucu adına tarhedilen vergiyi ve kesilen cezayı af beklentisiyle zaman kazanabilmek için yargıya taşıyanlar ile gerçekten haksız bulduğu için yargıya taşıyanlar,
  • vergisini zamanında ve doğru bir şekilde beyan etmeyenler, zamanında veya doğru bir şekilde beyan etmekle beraber ne olur ne olmaz diye düşünenler ve ileride haksız bir tarhiyatla karşılaşma riskinden çekinenler,
  • defter kayıtları gerçek durumu yansıtmayanlar,
  • sahip oldukları varlıkları yurtdışında tutanlar

için önemli fırsatlar/imkanlar getirmektedir.

Buna karşılık,

  • hiç bir vergi borcu olmayanlar,
  • yapılan incelemelerde vergisini zamanında ve doğru bir şekilde ödediği tespit edilenler,
  • vergisini zamanında ve doğru bir şekilde beyan edenler ve bundan emin olanlar,
  • defter kayıtları gerçek durumu yansıtanlar ile
  • yurtdışında bir varlığı bulunmayanlar

için bu kanunda hiç bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak Sayın Maliye Bakanımızın Kanunun Meclisteki görüşmeleri sırasında verdiği söz var. Sayın Bakan, vergi mükelleflerinin haklarını güçlendiren, vergi mükelleflerine kolaylık getiren bir çalışmanın yapılmakta olduğunu, vergi alacaklarının tahsili ve özellikle de bu tür yeniden yapılandırma kanunlarına ihtiyaç duyulmasını ortadan kaldıracak bir yapısal değişiklik üzerinde çalışıldığını, vergi mükelleflerinin haklarını artıracak bir paketin var olduğunu, bunun önemli ve gönüllü vergi yönüne teşvik eden bir düzenleme olacağını, düzenlemenin senaryo analizlerinin yapılmakta olduğunu, Maliye Bakanlığı’nın hazırlayacağı diğer bir paket içinde Meclis gündemine getirileceğini ifade etmiştir. Bu yönde yapılacak düzenlemeyi merakla bekliyoruz. Gelişmeleri siz okuyucularımızla paylaşmayı ümit ediyoruz.

Kanunun vergi bakımından özellikle kurumlar vergisi mükelleflerine sağladığı imkanları aşağıda özetlemeye çalıştık.

  1. Kesinleşmiş vergi alacakları, bunların faiz ve cezaları
    Mükellefin kendisi tarafından beyan edilen veya vergi idaresince tahakkuk edildiği halde dava yolları tüketilmiş bulunan vergi alacaklarının tamamı ve bunun üzerinden ÜFE oranı esas alınarak hesaplanan tutarın ödenmesi halinde gecikme faizi ve varsa ödenmemiş vergi cezalarının tamamının tahsilinden vaz geçilmektedir.  Ödemelerin bir defada peşin yapılması durumunda ÜFE ye göre hesaplanan tutarın da yarısının tahsilinden  ayrıca vaz geçilmektedir.
  2. İncelemesi sonuçlandığı halde uzlaşma aşamasında bulunan vergi, bunların faiz ve Cezaları
    Maliye Bakanlığı inceleme elemanlarınca yapılan incelemeler sonucu tarh edilen ancak henüz uzlaşması yapılmayan vergi alacaklarının yarısı ve bu yarı üzerinden ÜFE oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi kaydıyla vergi aslının diğer yarısı, gecikme faizi ve vergi cezasının tamamının tahsilinden vaz geçilmektedir. Ödemelerin bir kerede peşin yapılması durumunda ÜFE ye göre hesaplanan tutarın da yarısının tahsilinden  ayrıca vaz geçilmektedir.
  3. İncelemesi başladığı halde sonuçlanmayan vergi, bunların faiz ve cezası
    Maliye Bakanlığı inceleme elemanlarınca başlanan ancak henüz sonuçlanmayan incelemeler sonucu tarh edilmesi muhtemel vergi alacaklarının yarısı ve bu yarı üzerinden ÜFE oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi kaydıyla vergi aslının diğer yarısı, gecikme fazizi ve vergi cezasının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Ödemelerin bir kerede peşin yapılması durumunda ÜFE ye göre hesaplanan tutarın da yarısının tahsilinden ayrıca vazgeçilmektedir.
  4. Dava aşamasında bulunan vergi, bunların faiz ve cezası
    Maliye Bakanlığınca yapılan tarhiyatlara karşı dava açılmış olması durumunda davanın bulunduğu aşamaya göre farklı avantajlar sözkonusudur.

    Davanın ilk derece mahkemesinde henüz karara bağlanmadığı durumunda  vergi alacaklarının yarısı ve bu yarı üzerinden ÜFE oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi kaydıyla vergi aslının diğer yarısı, gecikme fazizi ve vergi cezasının tamamının tahsilinden vaz geçilmektedir. Ödemelerin bir kerede peşin yapılması durumunda ÜFE ye göre hesaplanan tutarın da yarısının tahsilinden ayrıca vazgeçilmektedir.

    Tarhiyatın ilk derece mahkemesinde onanması durumunda vergi alacaklarının tamamı ve bu bunun üzerinden ÜFE oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi kaydıyla gecikme fazizi ve vergi cezasının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Ödemelerin bir kerede peşin yapılması durumunda ÜFE ye göre hesaplanan tutarın da yarısının tahsilinden ayrıca vazgeçilmektedir.

    Tarhiyatın ilk derece mahkemesinde reddedilmesi  durumunda vergi alacaklarının %20 si  ve bu bunun üzerinden ÜFE oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi kaydıyla vergi aslının %80 niin, gecikme fazizi ve vergi cezasının tamamının tahsilinden vaz geçilmektedir. Ödemelerin bir kerede peşin yapılması durumunda ÜFE ye göre hesaplanan tutarın da yarısının tahsilinden ayrıca vazgeçilmektedir.
  5. Pişmanlıkla beyan edilecek vergiler, bunların faiz ve cezaları
    Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren 2 ay içinde pişmanlık hükümleri çerçevesinde kendiliğinden yapılan beyanlarda beyan edilen vergi aslının tamamı ve bunun üzerinden ÜFE oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi kaydıyla pişmanlık zammının tamamının tahsilinden vaz geçilmektedir. Pişmanlık hükümleri çerçevesinde yapılan beyanlarda zaten herhangi bir vergi cezası kesilmemektedir.
  6. Matrah artırımı
    1. Kurumlar vergisi: Kurumlar Vergisi matrahlarını 2011 için %35, 2012 için %30, 2013 için %25, 2014 için %20 2015 için %15 oranında artıran mükelleflerin artırımda bulundukları yıl için daha sonra herhangi bir kurumlar vergisi tarhiyatı yapılmayacaktır. Artırımda bulunulan yılla ilgili olarak zarar olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmamış olması durumunda artırılacak matrahlar, 2011 için 28.000, 2012 için 29.650, 2013 için 31.490, 2014 için 33.470, 2015 için 38.940 liradan aşağı olamayacaktır. Matrah artırımından yararlanılan yılda mevcut zararın %50’si sonraki yıllarda indirim konusu yapılamayacaktır.
    2. Vergi kesintisi: Ücret, serbest meslek, kira ile ilgili ödemeleriinde muhtasar beyanname ile beyan ettikleri gayrisafi tutarları üzerinden 2011 için %6, 2012 için %5, 2013 için %4, 2014 için %3 ve 2015 için %2 oranında hesaplanacak stopaj gelir vergisini, yıllara sari inşaat işleri nedeniyle beyan edilen gayrisafi ödeme tutarları üzerinden 2011-2015 yılları için %1 oranında  hesaplanacak stopaj gelir vergisini, zirai ürün alımı, muaf esnaftan alım ile ilgili ödemeler için ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının %25 oranınnda hesaplanacak stopaj gelir vergisini  ödeyen mükellefler için daha sonra herhangi bir stopaj tarhiyatı yapılmayacaktır. 
    3. Katma Değer Vergisi: Beyannamelerinde yer alan hesaplanan KDV tutarlarını 2011 için %3,5, 2012 için %3, 2013 i.in %2,5, 2014 iççin %%2, 2015 için %1,5 oranında artıran mükellefler hakkında artırım yapılan yıllarla ilgili olarak herhangi bir KDV tarhiyatı yapılamamaktadır.
  7. Kayıtların düzeltilmesi
    1. İşletmede mevcut olup kayıtlarda yer almayanların kayda alınması
      Kurumlar vergisi mükellefleri işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları ya kendilerinin ya da bağlı bulundukları meslek kuruluşlarının belirleyeceği rayiç bedel üzerinden kayda almaları mümkün kılınmaktadır. Bu şekilde kayda alınan tutarlar üzerinden %10 oranı esas alınarak KDV hesaplanması gerekmekte olup bu KDV nin indirim konusu yapılması mümkün değildir. Kayda alınan emtia ile mekine teçhizat ve demirbaş için ayrı ayrı karşılık hesabı açılır. Emtia için açılan karşılık hesabı ortaklara dağıtılması veya tasfiye halinde sermayenin unusuru sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve demirbaş için ayrılan karşılık birikmiş amortisman olarak değerlendirilir. Aktife alınan bu değerler için amortisman ayrılmaz.
    2. Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar
      Kurumlar vergisi mükellefleri kayıtlarında yer aldığı halde işletmede bulunmayan malları cari yıl gayrisafi kâr oranını esas alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle çıkış kayıtlarını yapabilirler. Bunun için geçmişe dönük gecikme faizi ve vergi cezası uygulanmaz.
    3. Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklar
      Kurumlar Vergisi mükelleflerinin 31.12.2015 tarihli bilançolarında göründüğü halde işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemler nedeniyle (Ödünç verme ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan) ortaklardan alacaklı olduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemleri vergi dairelerine beyan edilmek suretiyle kayıtlar düzeltilebilmektedir. Bu şekilde beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergi hesaplanıp ödenir. Bu beyanlar nedeniyle ayrıca bir tarhiyat yapılmaz.
  8. Bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılması
    1. Yurt Dışı Varlıklar: Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını Türkiye’ye getiren gerçek ve tüzel kişiler bu varlıklarını serbestçe tasarruf edebileceklerdir. Kurumlar vergisi mükellefleri bu şekilde getirilen varlıkları herhangi bir vergi ödemeksizin işletmelerine dahil edebilecekleri gibi yine herhangi bir vergi ödemeksizin işletmelerinden çekebileceklerdir. Bu şekilde varlıkların kayda alınmış olması nedeniyle herhangi bir vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı ile herhangi bir inceleme araştırma , soruşturma ve kovuşturma yapılamayacaktır.
    2. Yurt İçi Varlıklar: Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin sahip oldukları Türkiye’de bulunan ancak kayıtlarda yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazları herhangi bir vergi ödenmeksizin kayıtlara alınabilir. Yine herhangi bir vergi ödenmeksizin işletmeden çekilebilir. Bu şekilde varlıkların kayda alınmış olması nedeniyle herhangi bir vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı ile herhangi bir inceleme araştırma , soruşturma ve kovuşturma yapılamayacaktır.

Yorumlarınızı Bize Yazınız

Soru Sor